فيروزه دهقان: فوتبال بانوان را باید خود بانوان اداره کنند/كميته داوران از خانمها ميترسد!
فیروزه دهقان نخستین بانوی ایرانی است که در تاریخ فوتبال ایران به عنوان مدرس فوتسال فیفا و ناظر فوتبال فدراسیون فوتبال آسیا در بخش زنان انتخاب شده است و در سطح بینالمللی به تدریس داوری میپردازد، اما وی از عملکرد فدراسیون فوتبال و کمیته داوران به شدت انتقاد دارد و وجود رابطه به جای ضابطه را دلیل اصلی عدم موفقیت فوتبال بانوان و داوران زن اعلام میکند.
وی که چند سالی است که از ایران رفته و هماکنون در دانشگاه مالایا(یو.ام) مالزی به تحصیل در مقطع دکترای فیزیولوژی ورزشی ادامه میدهد، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) در مالزی از دوران کودکی، شروع فوتبال بانوان، مشکلات پیش روی فوتبال و داوری بانوان و همچنین جایگاه کنونیاش در سطح بینالمللی فوتبال سخن میگوید و بیش از هر چیز تیر سخنانش را به سمت کمیته داوران فدراسیون فوتبال نشانه میگیرد.
فیروزه دهقان را در حالی میبینم که در آزمایشگاه دانشگاه مالایا مشغول انجام آزمایشهایی در زمینه هورمون ریلکسین است که به ترمیم بافت آسیب دیده کمک میکند. موضوع رساله وی بررسی آسیب دیدگی زانوی فوتبالستهای زن در شرایط متفاوت تغییرات هورمونهای جنسی است و وی میگوید که هدفش یافتن راهکاری برای ترمیم سریعتر آسیبدیدگی زانوی فوتبالیستها و البته دیگر ورزشکاران است.
میگوید که از بچگی عاشق فوتبال بوده و با پسربچههای محلشان فوتبال بازی میکرده است. حتی یکی از همبازیهای دوران کودکیاش بعدها در دوران فوق لیسانس استادش میشود.
**فوتبال بانوان را ما راه انداختیم
وی که باید حواسش به آزمایشهایش هم باشد، میگوید: بعد از حدود 10 سالگی به دلیل محدودیتهایی که وجود داشت فوتبالی در کار نبود ولی من این رشته ورزشی را خیلی دوست داشتم و به دلیل شباهتهایی که فوتبال با هندبال داشت هندبال بازی میکردم. علاقه من به فوتبال تا حدی بود که در دوران دانشجویی در سالهای 72 تا 74 حتی در تمرینات هندبال پیش از آمدن مربی توپ پلاستیکی میبردیم و با دوستان فوتبال بازی میکردیم. آن زمان من در دانشگاه الزهرا دانشجوی مقطع لیسانس بودم و از همانجا بود که فوتبال را راه انداختیم. جا دارد که یادی کنم از دوست بسیار عزیزم خانم آرزو سلمان زاده که از بچههای دانشگاه الزهرا بودند و بانی فوتبال. متأسفانه ایشان فوت کردند و چندین بار پیشنهاد کردم تورنمنتی جهت یادبود این دوست عزیز نامگذاری شود ولی ترتیب اثری ندادند.
وی که از ادعاهای برخی افراد به تنگ آمده، با تاکید میگوید: عدهاي ادعا میکنند در استانهایشان فوتبال و یا فوتسال داشتند من نمیدانم که چگونه این امر ممکن است. خانمهایی هستند که ادعا میکنند آن موقع در استانهایشان فوتبال داشتند اما چرا هیچ کس در این مورد اطلاعی نداشت و هیچ گزارشی در این خصوص وجود نداشت و من به جرات میتوانم بگویم که فوتبال زنان از دانشگاه الزهرا شروع شد و بعد از آن فوتبال زنان در سطح استان تهران آغاز شد.
**اولین داور مسابقات رسمی فوتبال در ایران بودم
وی با یادآوری اولین کلاسهای آموزشی میگوید: به یاد دارم که در تعطیلات عید بود که اولین کلاس مربیگری و داوری بانوان برگزار شد. آقای محمد صالحی داوری و آقایان احمدی و ابوطالب مربیگری را تدریس میکردند. در آن موقع هنوز بازیهای فوتبال زنان به صورت دوستانه برگزار میشد یعنی ما خودمان بازی میکردیم و داوران دوومیدانی مثل خانم مرجان باقری داوری بازیهای ما را انجام میدادند. قوانین را از آقایان میپرسیدیم و با همان قوانین داوری میکردیم. اما مسابقات به طور رسمی را در سال 76 هیات فوتبال استان تهران برگزار کرد و من و خانم درودیان به طور رسمی اولین داورهای این مسابقات بودیم. پیش از آن در سال 75 هم مسابقات بود اما این مسابقات به طور رسمی برگزار نمیشد.
فيروزه دهقان
دهقان پس از بررسی نتیجه آزمایشی که مشغول انجام آن بود، ادامه میدهد: مسابقات در ابتدا به صورت دستهجات آزاد و محلات، مناطق شهرداری بود و برای شروع فوتسال اعلام کردند که هر کسی که علاقهمند است تیم تشکیل داده و در مسابقات شرکت کند و بعد از مدتی همین تیمها تحت پوشش باشگاهها فعالیت میکردند. بعد از مدتی در سال 78 انجمن فوتبال بانوان کشور تشکیل شد. خانم سپنجی رییس این انجمن بود و من به عنوان دبیر این انجمن انتخاب شدم و به مدت هفت سال نیز در این سمت باقی ماندم. بعد از این بود که تازه فوتبال استانها راه افتاد و ما شروع کردیم به تدریج در مقطع بزرگسالان، جوانان و نوجوانان مسابقات را برگزار کردیم و به گونهای شد که ما هر سال مسابقات را در سطح کشور برگزار میکردیم.
**پس از سه دوره تدریس آقایان ما خودمان تدریس را آغاز کردیم
این عضو کمیته بانوان فدراسیون فوتبال ایران در ادامه به ایسنا گفت: اولین تدریس داوری من در سال 79 بود. سه دوره آقایان داوری را تدریس کردند، بعد از آن ما خودمان شروع به تدریس کردیم و در آن زمان خانم حضرتی، خانم شهبازی، خانم شجاعی و من چهار نفری بودیم که به طور همزمان تدریس داوری را شروع کردیم در ۴ منطقه کشور آموزش داوری را برگزار کردیم که در هر منطقه از ۷ استان شرکت کرده بودند و پیش از ما هیچ زنی داوری را تدریس نمیکرد. هیچکدام از این خانمها دیگر داوری نمیکنند و در زمینه نظارت و تدریس مشغول به فعالیت هستند، البته اگر فدراسیون تدریسی به این خانمها بدهد و اجازه بدهد که این خانمها کار کنند.
**کاری را که انجمن فوتبال بانوان کرده بود کمیته داوران به نام خود تمام کرد
فیروزه دهقان گلایههای خود را آغاز کرد و در انتقاد از عملکرد کمیته داوران به ایسنا گفت: زمانیکه ما در سال 83 با فدراسیون فوتبال ادغام شدیم همه مدارک انجمن فوتبال بانوان از جمله دفتر لیست دو هزار داور زن آموزش دیده در سراسر ایران را ارائه کردم ولی کمیته داوران فدراسیون ادعا کرد که این داوران را ما تربیت کردهایم. بنابراین ما میگويیم که چه کسی چه کار کند و کجا برود، اصلاً فعالیت کند یا نه و این یکی از بزرگترین مشکلات ما با فدراسیون فوتبال بود. یعنی ادغام شدن و سپردن کلیه امور و سیاستگذاری بانوان به آقایان. البته قبل از اجرای این طرح وقتی در جلسات سازمان شرکت میکردیم تصمیمات بر این اساس نبود ولی آقایان این طور برداشت کردند و به دلیل اساسنامه فیفا سیاستگذاری میکنند که اساسنامه فیفا هیچ ربطی در تصمیمات داخلی کشور در این زمینه واقعا ندارد. چرا که آقایان از بخش مربیان از خانمهایی در بخش نظارت داوری استفاده میکنند که اصلا سابقه داوری ندارند. در همه دنیا داوران بازنشسته نظارت میکنند و این خنده داراست که چطور کسی که خودش در شرایط سخت داوری نبوده میتواند به داوران باسابقه انتقاد کند و عملکرد آنها را ارزیابی کند. وقتی هم مورد انتقاد قرار میگیرند دلیلشان این است درست کار میکنند. این هم یکی از تبصرههایی است که آقایان به برد و اساسنامه فیفا اضافه میکنند.
**بخش بانوان را باید خود بانوان اداره کنند
وی که به شدت طرفدار حقوق زنان است، اظهار کرد: پیش از این ادغام، انجمن فوتبال بانوان کشور زیر نظر معاونت ورزش بانوان سازمان تربیت بدنی فعالیت میکرد، اما بعد در مقطعی تصمیم گرفتند که هر رشتهای زیر نظر فدراسیون خودش کار کند و این کاملا اشتباه بود. شاید از یک لحاظهایی همچون تامین بودجه این کار درست بود اما من معتقد هستم که بخش بانوان را باید خود بانوان مدیریت کنند و متاسفانه اینطور نیست و آقای عسگری که الان مدیر کمیته داوران هستند خودشان شاهد بودند که ما چه کلاسهایی برگزار میکردیم. آن موقع خود انجمن فوتبال بانوان کشور در خصوص زمان بازیها و نوع مسابقات تصمیمگیری میکرد و به اعتقاد من انجمن فوتبال بانوان بر فعالیتهای بانوان اشراف بیشتر و بهتری داشت و میتوانست تصمیمگیریهای بهتری انجام دهد زیرا در مسابقات بانوان آقایان اصلا نمیتوانند حضورداشته باشند. مثلا مسابقات فوتسال که بدون حجاب و در داخل سالن انجام میشود و آقایان هیچ اشرافی و اطلاعاتی ندارند و هرکسی یک سری اطلاعات بدهد همان آدم میشود آدم آنها و در کلاسهایی که نباید شرکت کند، شرکت میکند. الان هم شرایط همینطور هست و من تاکید میکنم که کمیته بانوان باید در این خصوص تصمیمگیری کند و یا حداقل نظر بدهد چون این کمیته هست که افراد خود را میشناسد. متاسفانه در این میان مشکلات خیلی زیادی وجود دارد که نمیدانم چه زمانی حل خواهد شد. هرچه هم به آقای کفاشیان به عنوان رییس فدراسیون گله میکنیم که اینجای کار برای بانوان اشتباه است فایده ای ندارد و در نهایت کمیته داوران به قول خودشان هر طور صلاح بدانندعمل میکنند.
فيروزه دهقان و مسعود مرادي
**در میان خانمها دو دستگی وجود دارد
وی به مشکل دیگری اشاره میکند و میگوید: در میان خانمها هم دودستگی وجود دارد. یک سری از خانمها هستند که اتفاقات کنونی و اختلافنظرها به نفعشان بوده و در این شرایط عنوانهایی هم به خودشان میبندند و سابقه خودشان را خودشان بالا میبرند. مثلا اگر کمیته داوران دو یا سه کلاس را به یک خانم بدهد که تدریس کند آن خانم هم طبیعتا مدعی میشود که کارنامه قابل قبولی دارد و سابقه بالاتری دارد.
**رابطه به جای ضابطه در فدراسیون فوتبال
عضو کمیته بانوان فدراسیون فوتبال بدون اشاره به فرد خاصی به ایسنا میگوید: جاهایی که به نفعشان نیست خودشان تصمیمگیری میکنند و جاهایی که به نفعشان است میگویند که اساسنامه فیفا چنین گفته است. اساسنامه فیفا خیلی چیزها میگوید چرا باقی آن را هم اجرا نمیکنند. متاسفانه در فدراسیون فوتبال رابطه بجای ضابطه حکم میکند وگرنه فکر نمیکنم در فوتبال بانوان و داوری بانوان شخص دیگری رزومه قویتری از من داشته باشد. طبیعی است که فرد برتر باید در شرایط بینالمللی انتخاب و معرفی شود اما متاسفانه رابطهها در این میان تصمیمگیری میکنند چرا که آقایان در روز عید فطر از خانمها برای تست زبان و معرفی به کورس فیفا دعوت میکنند که به من هم هیچ اطلاعی ندادند و عجیبتر اینجاست که از کارشناسی در این رشته دعوت نمیکنند، خودشان تست میگیرند و نفری را که از ماهها پیش تعیین کرده بودند معرفی میکنند.
** تصمیمگیری توسط افرادی که در کمیته بانوان نیستند
وی پس از بررسی دوباره نتیجه آزمایشش میافزاید: از روزی که خانم دکتر شجاعی کارشان را رسما در فدراسیون آغاز کردند پنج نفر را به عنوان عضو کمیته بانوان انتخاب و معرفی کردند اما در هیچ موردی به غیر از مورد باشگاه استقلال در سال 86 با ما مشورت نکردند و ظاهرا فقط دو سه نفری هستند که خودشان تصمیمگیری میکنند و اسما میگویند که اینها اعضای کمیته بانوان هستند اما در واقع تصمیمات در همین دفتر و بین خودشان و افرادی گرفته میشود که در کمیته بانوان نیستند.
فيروزه دهقان
فیروزه دهقان بیان میکند: من الان دو سال و نیم هست که از ایران خارج شدهام و شاید اینک کمیته بانوان با اعضای خود جلسه برگزار کند، اما پیش از این و وقتی که من در ایران بودم هیچ جلسهای برگزار نشد. در این مدت دو سال و نیم هم بارها پیش آمده است که به مدت یک تا دو ماه در ایران باشم و با فدراسیون هم ارتباط داشتم اما به هیچ جلسهای دعوت نشدهام، در حالیکه من هم عضو کمیته بانوان هستم و چرا باید این اتفاق بیافتد؟
**توصیه AFC نادیده گرفته شده است
این داور و مدرس داوری برتر کشورمان که فدراسیون فوتبال آسیا به فدراسیون فوتبال ایران توصیه کرده بود تا از تجربه وی به طور موثر براي آموزش و پيشرفت داوران و مدرسين داوري استفاده شود، میگوید که این امر به هیچ وجه اتفاق نیافتاده است و کمیته داوران به هیچ عنوان از او و تجربهاش استفاده نکرده است.
وی در این خصوص میافزاید: من به هنگام برگزاری کلاس فیفا برای داوران در مشهد در خرداد ۹۱ در ایران بودم و به هیچ عنوان به من اطلاعی در این خصوص داده نشد و حتی به عنوان ناظر نیز از من دعوت به عمل نیامد. در حالیکه این کلاس میتوانست برای من تجربه بسیار خوبی باشد. بعدها متوجه شدم که یک خانمی در این کلاس شرکت کرده است. اگر این کلاس برای آقایان بود پس چرا این خانم شرکت کرده بود، اگر هم خانمها هم میتوانستند شرکت کنند چرا به من چیزی در این خصوص گفته نشد. وقتی از کمیته داوران سوال کردم به من گفتند که کلاس برای آقایان بوده است و حتی کارمندان کمیته داوران هم نمیدانستند که یک خانم در این دوره شرکت کرده است.
* آقایان کمیته داوران از از دست دادن جایگاه خود میترسند
وی که گویا از تکرار این حرفها خسته شده است، میگوید: من این رفتارها و برخورها را به حساب حسادت، ترس و خیلی چیزهای دیگر میگذارم. آقایان فکر میکنند که اگر خانمها قدرت بیشتری پیدا کنند ممکن است روزی رییس کمیته داوران و یا یکی از اعضای کمیته داوران شوند و یا حتی این اتفاق بیافتد که بخش داوری خانمها به خود خانمها واگذار شود و اینها هم از همین موضوع میترسند و به همین دلیل میخواهند کسانی را داشته باشند که در نهایت نظر نهایی را خود آقایان بدهند و خانمها بگویند چشم. اما من چون واقعیتها را میدانم و به آنها چشم نمیگویم آنها هم خوششان نمیآید.
فيروزه دهقان، مسعود عنايت و مسعود مرادي
**مهمترین مشکل داوران خانم همان کمیته داوران است
اولین داور زن ایران بعد از انقلاب به ایسنا گفت: داوران خانم در ایران مشکلات زیادی دارند و مهمترین این مشکلات همان کمیته داوران است و آقایان آنجا میخواهند تا داوران خانم زیر نظر آنها فعالیت کنند. فوتبال بانوان به سختی و با مشقت زیادی به این جایگاه کنونی رسیده است و من یادم است که سالهای 78 و 79 برای برگزاری مسابقات با مشکلات بسیار زیادی مواجه بودهایم. وقتی یاد این مشکلات میافتم و این سیاستگذاریها در فوتبال بانوان و چنین برخوردهایی را میبینم قلبم درد میگیرد.
**به سمت داوری سوق داده و به زور بازنشسته شدم
وی که خود از بازیکنان فوتسال کشور بود، گفت: فوتسال را نتوانستم در سطح حرفهای دنبال کنم و به سمت داوری سوق داده شدم. وقتی در اولین دوره داوری شرکت کردیم داور خانم مورد نیاز بود و به همین دلیل هم من به سمت داوری رفتم و نتوانستم فوتبال را به طور حرفهای دنبال کنم. آخرین کلاس تدریس داوری فیفا که شرکت کردم ماه نوامبر 2011 در عمان بود که خانم شهرزاد مظفر نیز از ایران در آنجا حضور داشتند و بخش مربیگری را تدریس کردند.
وی افزود: تا زمانیکه در ایران بودم هم داوری میکردم. آن موقع آقای عنایت نظرش این بود که ما باید بازنشسته شویم. من نمیدانم در کجای دنیا به داوران میگویند که در سن 36 سالگی باید بازنشسته شوند. میگفتند که داوری کافی است و ما نفراتی قدیمیتر از شما نداریم و ما اکنون به ناظر و مدرس نیاز داریم و قدیمیترها باید در این سمتها حضور داشته باشند. ما متاسفانه به نوعی زود پیر شدیم و البته بعدها پذیرفتند که ما هم داوری کنیم و اما قرار شد تا بیشتر در بخش نظارت و مدرسی حضور داشته باشیم.
* داوران خانم و آقا از نظر توانایی تفاوتی با هم ندارند.
فیروزه دهقان که 15 سال در ایران داوری کرده، به ایسنا میگوید: داوران خانم هیچ تفاوتی با آقایان ندارند و میتوانند به خوبی بازیهای آقایان را هم قضاوت کنند. اینکه قدرت بدنی آقایان به دلیل خلقت آنها بیشتر است درست است اما اینکه از داوران خانم در مسابقات استفاده نشود من این را قبول ندارم چون آنها توانایی انجام چنین کاری را دارند و از نظر جسمانی مشکلی ندارند. اگر آقایان میتوانند 90 دقیقه بدوند خانمها میتوانند 180 دقیقه بدوند. من اعتقاد شدیدی به تواناییهای بانوان دارم و در تحقیقاتم هم همیشه از جنس ماده استفاده میکنم. در دوره فوق لیسانس هم از نمونههای ماده استفاده کردم و الان که در مقطع دکترا مشغول به تحصیل هستم هم به هیچ عنوان از نمونههای آقا استفاده نمیکنم.
**خیلی از خانمها هم تسلیم آقایان شدهاند
مدرس داوری فوتبال فیفا معتقد است که "به خانمها خیلی اجحاف شده و هنوز هم میشود و متاسفانه خیلی از خانمها با شرایط کنار میآیند و چون از یک جنبههایی به نفعشان است هیچ نمیگویند و به همین شرایط ادامه میدهند. در زمینه فوتبال هم به رغم اینکه شرایط خوبی دارم و جزو لیست فیفا هستم، این فقط من هستم که اعتراض میکنم و سعی میکنم مشکلات را گوشزد کنم که متاسفانه اهمیتی نمیدهند."
وی با قاطعیت درباره آینده کاری خود صحبت کرده و گفت: به طور یقین به کمیته بانوان فیفا و ایافسی راه پیدا خواهم کرد چون معتقدم اگر خواستهای در دل افتاد توانایی رسیدن به آن حتما وجود دارد. قصد دارم تا در جهت توسعه فوتبال بانوان ایران تا جایی که بتوانم انجام وظیفه کنم و امیدوارم در این راه فدراسیون فوتبال حمایت کند در غیر اینصورت مجبور میشوم تا به کشور دیگری مهاجرت کنم.
نظرات شما عزیزان: